Montessori


Kernpunten van de Montessori werkwijze

Maria Montessori was een Italiaanse arts en hoogleraar in de antropologie die zich haar 

leven lang heeft ingezet voor wat zij 'de rechten van het kind' noemde. Ze bedoelde daarmee dat het kind recht heeft op onderwijs en opvoeding die gericht is op een volledige en vrije ontplooiing, waardoor het kind de kans heeft een vrij en onafhankelijk mens te worden. Wij werken volgens de opvatting die zij ontwikkeld heeft: de Montessoriwerkwijze. Die heeft in de afgelopen 50 jaar veel modernisering ondergaan, maar de essentie is voluit overeind gebleven: het kind staat centraal. In het hierna volgende worden de kernpunten van haar visie uitgewerkt.


Leren en ontwikkelen

Activiteit is kenmerkend
 voor het leven en dus ook voor het kind: het is nieuwsgierig en wil de omgeving leren kennen. Die behoefte om te leren komt van binnenuit, maar het is de omgeving die prikkels leveren moet. De energie die het kind hierbij aan de dag legt heeft een scheppend karakter, het oefent voortdurend en langdurig. Het kind is daarin zeer actief; het kan heel goed aangeven waar het door geboeid wordt. Kinderen verschillen wezenlijk van volwassenen; zij hebben eigen behoeften en activiteiten. Deze komen tot uiting in periodes waarin een kind meer dan ervoor of erna ontvankelijk is voor het leren van bepaalde kennis en/of vaardigheden. Montessori noemt dat de gevoelige periode Daar sluiten we dan ook bij voorkeur op aan. Al die ontwikkelingen die het kind de eerste levensjaren doormaakt, vinden plaats in wisselwerking met de omgeving waarin het kind opgroeit. Ouders, broertjes en zusjes, andere familieleden, maar ook het land, de cultuur waar het kind in opgroeit, maken deel uit van 
die omgeving. Allerlei indrukken prikkelen het kind om zich te ontwikkelen. Het is belangrijk dat deze prikkels een positief karakter hebben. Een kind heeft behoefte aan veiligheid en liefde, maar ook aan interessante bezigheden waarmee hij de wereld kan ontdekken.


Zelfstandigheid

Montessori was van mening dat aan al deze energie een onbewuste doelgerichtheid ten grondslag ligt: het kind wil groot worden. De slogan 'help mij het zelf te doen' vervat dan ook de kern van het Montessori onderwijs en de Montessori opvoeding. De samenleving is ingewikkeld en voor kinderen niet onmiddellijk toegankelijk. De school helpt hen hier zicht op te krijgen. Het leert hen kiezen, biedt kennis en vaardigheden aan waardoor het kind die omgeving kan gaan verkennen. Het kind wil ook zelf minder afhankelijk en steeds zelfstandiger worden.

Dat proces van 'groot' worden moet het kind zelf doorlopen; niemand kan dat voor hem of haar doen. Daarom is het volgens Montessori zo belangrijk dat het kind de vrijheid krijgt om zijn omgeving te ontdekken en de dingen zelf te doen die het zelf ook kan. Het kind heeft daarbij de hulp van de volwassenen in zijn omgeving nodig.

Kosmisch onderwijs & cultuur op Montessori kindcentrum de Plotter.

Kosmisch onderwijs? Ja, wat is dat nu precies en hoe werken wij op ons kindcentrum aan kosmisch onderwijs? 
Maria Montessori heeft een visie ontwikkeld op mens en wereld die ervan uit gaat dat alles in het hele universum met elkaar in verbinding staat. Door kosmische opvoeding en onderwijs leren kinderen dat alle feiten en verschijnselen nooit als losse fragmenten bestaan maar altijd deel uitmaken van een geheel. 

In ons Kindcentrum maken wij de verbinding tussen kosmisch onderwijs, cultuur en ICT. Ook is er een relatie met de cognitieve vakken rekenen en taal waar mogelijk. Wij werken vanuit kosmische thema’s die per bouw verschillend zijn.
Zo heeft de onderbouw thema’s waarbij ‘mijn omgeving en Ik’ meer centraal staan, de middenbouw 'het ontstaan van het leven’ en de bovenbouw ‘de wereld toen en nu'.
We beginnen de thema’s vanuit de verwondering. Door kinderen te prikkelen, te verwonderen, gaan zij nadenken wat zij al weten en wat ze nog willen leren. Hierdoor ontstaan leervragen en onderzoeksvragen. Met behulp van een routekaart proberen de kinderen uit de midden en bovenbouw zelf antwoord te krijgen op hun vraag. Dit kan individueel of in kleine groepjes. De leerkrachten geven lessen over het thema en begeleiden de kinderen in hun eigen proces. 


De kinderen zoeken informatie uit verschillende bronnen zoals informatieboeken en het internet.
Ook kunnen zij mensen benaderen die veel kennis hebben over het onderwerp waar zij een vraag over hebben en in door middel van een interview informatie verzamelen. Als ze antwoord op hun vraag hebben gaan zij dit antwoord verwerken, dit kan in de vorm van een verhaal of een gedicht, een driedimensionaal kunstwerk of in digitale vorm zoals een Prezi, PowerPoint of een Biteslide of een andere werkvorm of culturele activiteit die goed aansluit bij het thema. Denk bijvoorbeeld aan een rap of een toneelstuk. 

Aan het eind van het thema presenteren de kinderen hun gemaakte werk en krijgen zij feedback van hun groepsgenoten. Wij integreren de domeinen van cultuuronderwijs in onze kosmische thema’s.

De zeven domeinen van cultuur komen door het schooljaar heen aan bod. Dit kunnen lessen beeldende vorming zijn, muziek, drama of fotografie. Ook halen wij expertise van buiten binnen de school en krijgen de kinderen de kans om bijvoorbeeld een keer te kunnen etsen, een toneelstuk te bekijken en maquettes te bouwen. Tevens gaan wij op onderzoek uit, gebruiken wij onze rijke (culturele) omgeving daar waar het kan. Door deze verbinding te maken en de kinderen eigenaar te laten zijn van hun eigen leerproces ontstaan de mooiste creaties. 

Hulp van de ouders

Volwassenen kunnen het kind helpen door goed te kijken naar het kind, goed te kijken naar wat hij onderneemt en waar hij behoefte aan heeft. Zij kunnen het kind hulp bieden door goede voorwaarden voor ontwikkeling te scheppen. Ouders kunnen thuis een situatie creëren waarin het kind 'aan het werk kan'. Dit doen zij door activiteiten voor het kind mogelijk te maken. Dit doen ze ook door waar nodig grenzen te stellen. Montessori vindt het van belang dat de ouders in dit geheel oog krijgen voor het eigene van het kind, om het kind behoedzaam en liefdevol op weg te kunnen helpen naar een volledige ontplooiing van de persoonlijkheid. Om nog eens met Montessori te spreken: zij vatte de taak van de volwassene samen in de volgende woorden: “prikkelen tot leven, maar vrij laten in ontwikkeling”.


Leeromgeving

Ook op school scheppen de leerkrachten een leeromgeving waarin de kinderen materialen en activiteiten vinden die passen bij hun ontwikkeling en belangstelling. Hierdoor is de kans groot dat kinderen hun aangeboren nieuwsgierigheid behouden. De verschillen tussen kinderen en hun ontwikkeling vereisen een organisatie die de continuïteit van de ontwikkeling mogelijk maakt. Daarom zitten in een Montessorigroep, kinderen van verschillende leeftijden bij elkaar. Zo kunnen zij van elkaar leren en elkaar helpen.


Eigen werkkeus

Tijdens het dagelijkse werken in de groep wordt tegemoet gekomen aan de spontane belangstelling en de kinderen kiezen hun eigen werk. De leerkracht let er op dat die keuze in de juiste verhouding staat tot de mogelijkheden (talenten en beperkingen) van het kind. Er zitten ook veel regels aan die vrijheid vast die het samen leren en leven in een groep mogelijk maken. Het is een vrijheid in gebondenheid!


Montessori materiaal

In het Montessori onderwijs neemt het materiaal waarmee de kinderen leren en zich ontwikkelen een belangrijke plaats in. Met concreet en symbolisch materiaal krijgt het kind inzicht in moeilijke en abstracte begrippen. Het materiaal nodigt uit om zoveel mogelijk zintuigen te gebruiken om de stof te verwerken. Het nodigt ook uit tot spontane herhaling van de handeling(en). Hierdoor en door de manier waarop kinderen ermee kunnen werken gaan ze echt in hun bezigheid op. Dit heeft een grote vormende waarde. Het materiaal is vaak ook zelfcorrigerend, waardoor de kinderen zonder inmenging van de leerkracht hun 'fouten' zelf kunnen ontdekken. Het materiaal ziet er aantrekkelijk uit. Het is voor kinderen uitnodigend en dat is precies waar het om gaat. Aan het eind van de middenbouw en bij het begin van de bovenbouw begint het materiaal plaats te maken voor een meer abstracte wijze van omgaan met de leerstof. Het materiaal maakt een vloeiende overgang mogelijk van concreet, via symbolisch naar abstract denkniveau.Daarnaast zijn er vernieuwende leermiddelen in onze montessori werkwijze ingevoerd.


Montessorionderwijs voor ieder kind

We begeleiden kinderen individueel. Daardoor biedt ons onderwijs goede ontplooiingsmogelijkheden voor ieder kind. Het rustige, stille, teruggetrokken kind krijgt een andere benadering dan het meer dynamische kind. Het kind dat zich moeilijk kan concentreren krijgt begeleiding gericht op verbetering van de werkhouding. Montessori onderwijs zoekt voor ieder kind naar de manier waarop het op school het best gedijt. Naast individuele lessen zijn er ook groepslessen. We begeleiden en stimuleren kinderen om samen met ons "eruit te halen wat erin zit".


Mijn kind

 Wilt u volgen wat er gebeurt bij uw kind in de klas en op school? Volg ons dan op Facebook!


         

Twitter